PSYCHOLOG - Dlaczego dzieci kopią i biją?

Wbrew powszechnemu myśleniu, dzieci nie są agresywne dlatego, że chcą nam zrobić krzywdę, są złośliwe, czy- znienawidzone przeze mnie słowo- „niegrzeczne”. Dzieci za pomocą agresywnych zachowań realizują niektóre ze swoich potrzeb np. obniżają napięcie i regulują nastrój. Naszym celem nie powinno być wygaszenie zachowań, a poznanie ich przyczyny i nauka zaspakajania potrzeb dzieci we właściwy sposób. Wtedy istnieje szansa, że trudne zachowania ustaną same w naturalny sposób.
Płaty czołowe, które są odpowiedzialne za myślenie przyczynowo-skutkowe, planowanie i przewidywanie konsekwencji dojrzewają do 25 roku życia, więc nie można oczekiwać od dziecka, że będzie umiało kontrolować swoje zachowanie w taki sposób, jak robi to dorosły.
Rodzicu, zanim zaczniesz działać, zastanów się, jaka niespełniona potrzeba kryje się za zachowaniem Twojego dziecka. To ty jesteś detektywem, pytanie o to dziecka jest bezcelowe. Powodów, dla których dziecko zachowuje się agresywnie, jest wiele. Być może jest zmęczone nadmiarem bodźców, za dużo się wokół niego dzieje i nie umie sobie z tym poradzić? A może dochodzi do głosu jego potrzeba autonomii- dziecko chce w ten sposób pokazać, że jest samodzielną jednostką, której zdanie również powinno być brane pod uwagę? Może przyczyną jest brak ruchu lub nieumiejętność nawiązywania relacji w inny sposób? Niekiedy dzieci- zwłaszcza te młodsze- nie potrafią wyrazić słowami tego, jak się czują, co doprowadza je do frustracji, a ta prostą drogą prowadzi do agresji. Czasem powodem takich zachowań jest również zwykła ciekawość dziecka, w jaki sposób określonym zachowaniem może wpływać na świat. Być może jego zachowanie wynika z potrzeby bliskości, a nawiązane agresywnego kontaktu jest najszybsze albo przeciwnie- potrzebuje chwili samotności i tylko w taki sposób jest sobie w stanie ją wywalczyć? Proszę pamiętać również, że dzieci naśladują dorosłych, więc jeśli rodzic bije dziecko, to dziecko też będzie biło. 

Kiedy poznamy przyczynę i zrozumiemy uczucia dziecka, możemy przejść do działania. Zainspirowana szkoleniem psycholog Oli Belty- Iwacz chciałam Państwu zaproponować jej metodę BSKR:

B- bezpieczeństwo 

S- stop 

K- koregulacja

R- rozwiązanie

Bezpieczeństwo, czyli użycie siły do przytrzymania, przeniesienia, zablokowania ruchów dziecka, które mogą zrobić krzywdę jemu lub osobom w jego otoczeniu. Zasada jest taka, że użycie siły powinno nastąpić tylko w sytuacji zagrożenia i powinien to być uścisk silny, spokojny, ale też pełen miłości- nie szarpiemy dziecka po to, żeby zrobić mu krzywdę, tylko przytrzymujemy, by właśnie temu zapobiec. Kiedy zagrożenie mija, natychmiast puszczamy.

Stop, czyli krótki komunikat przekazywany dziecku. Przypominamy dziecku zasady w krótki, stanowczy i spokojny sposób: „Nogi nie służą do kopania”. Komunikat musi być zwięzły, bo dziecko w tak wielkich emocjach nie zrozumie niczego innego. 

Koregulacja- kiedy dziecko zaczyna się uspokajać, możemy zaproponować mu przytulenie lub po prostu bycie obok. Nie dotykamy go, jeśli tego nie chce, ale jesteśmy przy nim i towarzyszymy mu w jego emocjach, okazując dla nich zrozumienie, a jednocześnie przypominając zasady: „Jeśli musisz wstać rano, a masz ochotę jeszcze pospać, to możesz być zła, ale nie wolno bić”.

Rozwiązanie- kiedy wybuch już minie należy zaproponować dziecku alternatywny sposób zaspokojenia potrzeby, po uprzednim zastanowieniu się, jaka ona jest. Nie robimy tego, będąc bezpośrednio w sytuacji wybuchu dziecka, ale później, kiedy emocje nieco ostygną. W wolnych chwilach ćwiczymy z dzieckiem akceptowalne sposoby radzenia sobie ze złością. Istnieje szansa, że przy jednym z kolejnych wybuchów dziecko przypomni sobie to, czego nauczyło się wcześniej, a jeśli nie, to nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy to my mu o tym przypomnieli.